مشکلات در تصفیه خانه فاضلاب
مشکلات در تصفیه خانه فاضلاب
مشکلات موجود در تصفیه خانه فاضلاب و راه کارهای رفع آنها
گندیده شدن لجن
یکی از مشکلات در تصفیه خانه فاضلاب گندیده شدن لجن هنگامی اتفاق می افتد که لجن در مدت طولانی در قیف جمع اوری لجن حوض زلالساز و کانال های انتقال لجن باقی بماند . این پدیده باعث ایجاد بوی نامناسب، شناور شدن تکه های لجن و نیز علاوه بر افزایش مقدار مواد معلق جامد پساب، منظره بدی روی سطح حوض ثانویه نمایان می شود. گندیده شدن لجن ، در اثر طراحی نامناسب قیف های جمع اوری لجن ، کف و دیواره های حوض ، کانال ها یا شبکه انتقال لجن پدید می اید . در چنین مواقعی لجن باید به مقدار بیشتری دفع گردد تا تجزیه غیرهوازی شروع نشود . گاهی اوقات لجن گندیده شده مربوط به کف حوض های هوادهی است که به دلیل نا کافی بودن هوادهی و عدم اختلاط در حوضچه ایجاد می شود . همچنین بارگذاری جامدات زیاد ، می تواند باعث تشدید مشکل گندیده شدن لجن ( لجن مرده ) از سیستم خارج شود تا فعالیت بیولوژیکی بهبود یابد .
گندیده شدن لجن در حوضچه زلالساز ثانویه ، به چهار دلیل زیر صورت می گیرد :
* میزان لجن برگشتی کم موجب باقی ماندن لجن ( به مدت طولانی ) در حوضچه زلالساز و در نتیجه گندیده شدن ان می شود .
* پل متحرک حوض زلالساز ، مجهز به پاروی لجنروب از کار افتاده باشد که در نتیجه لجن به سمت قیف جمع اوری لجن حرکت نمی کند .
* لوله یا خط انتقال به علت عدم تخلیه پیوسته لجن گرفته باشد .
* تلمبه های تخلیه لجن خاموش یا شیرهای مسیر پمپ بسته باشند .
یک بهره بردار خوب باید سیستم را روزی چند بار کنترل و بازرسی کند . در بیشتر تصفیه خانه های لجن فعال ، زلالسازهای ثانویه برای برگشت لجن به پمپ هوا و برای تعیین ارتفاع بستر لجن در حوض زلالساز وسایلی مانند نمونه گیر ودیسکهای نوری مجهزند . با تغییرات ارتفاع بستر لجن در حوض ثانویه ، می توان به سرعت مشکل را شناسایی کرد و جهت رفع ان چاره ای اندیشید .
حجیم شدن لجن :
یکی دیگر از مهم ترین مشکلات در تصفیه خانه فاضلاب به روش لجن فعال ایجاد می شود ، حجیم شدن و عدم ته نشینی به موقع لجن در حوض ته نشینی ثانویه است که در اصطلاح به ان بالکینگ گفته می شود . عامل اصلی ایجاد بالکینگ ، رشد بی رویه باکتری های رشته ای و گسترش انها از سطح لخته های بیولوژیک می باشد که این امر ، از نزدیک شدن لخته ها و فشردگی انها جلوگیری به عمل می اورد .
وجود بالکینگ در تصفیه خانه ، می تواند مشکلات زیر را به همراه داشته باشد :
- افزایش مواد معلق وBODپساب خروجی از ته نشینی ثانویه
- عدم فشردگی لازم لجن در کف حوض ته نشینی ثانویه و در نتیجه کاهش غلظت لجن در کف این حوض که این موضوع ، خود مشکلاتی از قبیل کاهش غلظت لجن برگشتی و لجن مازاد را در پی خواهد داشت .
در حالت بالکینگ ، به علت رقیق بودن لجن برای حفظ توده میکروارگانیسم ها در حوض هوادهی ( MLSS ) باید حجم لجن برگشتی افزایش یابد ، که این موضوع باعث افزایش هزینه پمپاژ می شود . در بسیاری موارد ، به علت محدودیت ظرفیت پمپاژ ، نمی توان جمعیت میکروبی را در داخل حوض هوادهی ثابت نگه داشت که در نتیجه مقدار MLSS در حوض هوادهی کاهش می یابد . در ضمن ، اگر بالکینگ شدید باشد ، افزایش میزان لجن برگشتی باعث افزایش بارگذاری حجمی روی حوض زلالساز می شود که در این حالت ، تنها راه برای جلوگیری از سرریز شدن لجن از حوض ته نشینی ثانویه ، افزایش میزان لجن دفعی است . کاهش MLSS در حوض هوادهی و همچنین افزایش لجن دفعی ، تبعات بدتری به دنبال دارد. در حالت بالکینگ ، به علت رقیق بودن لجن ، حتی در صورت ثابت نگه داشتن عمر لجن ، باید حجم لجن دفعی افزایش یابد که این مورد نیز موجب بروز مشکلات زیر می شود :
- بار اضافی روی واحد تغلیظ لجن
- بار اضافی بر هاضم های بی هوازی به علت کاهش زمان ماند هاضم
- بار اضافی بر واحد ابگیری لجن
- کاهش عمر لجن وMLSSحوض هوادهی
در حالت بالکینگ شدید ، به علت خروج لخته های بیولوژیک از سیستم ( چه از طریق سرریز حوض ته نشینی ثانویه و چه از طریق لجن دفعی ) ،MLSS حوض هوادهی و در نتیجه عمر لجن سیستم کاهش می یابد . کاهش MLSS حوض هوادهی ، به طور مستقیم باعث کاهش راندمان تصفیه می شود . زیرا در حقیقت توده بیولوژیکی تصفیه کننده فاضلاب کاهش می یابد . از طرفی با کاهش MLSS و کاهش عمر لجن ، اولاً لخته سازی دچار اشکال می شود ، لخته های پراکنده توسعه می یابد و کدورت فاضلاب تصفیه شده افزایش می یابد ، ثانیاً مرحله رشد میکروارگانیسم ها وارد فاز لگاریتمی می شود و در این حالت ، تولید لجن در بیشترین مقدار خود قرار دارد .
راه های عملی برای کنترل بالکینگ ( به خصوص رشته ای ) عبارتند از :
- شناخت مشکلاتی که باعث رشد باکتری های رشته ای شده اند
- شناخت گونه های باکتری رشته ای
- تعیین راه های پیشگیری کوتاه مدت و درازمدت